پلاگین یا همان افزونه (به انگلیسی Plug-in) در دنیای کامپیوتر، به نرم افزارهایی گفته میشود که در یک نرم افزار دیگر تحت عنوان نرم افزار میزبان (مانند نرم افزار های آهنگسازی یا همان DAW) اجرا میشوند و قابلیت اجرا شدن به تنهایی را ندارند، مگر آنکه به صورت Standalone نیز برنامه نویسی شده باشند (مانند Guitar Rig). به طور کلی پلاگین ها قابلیت هایی به نرم افزار میزبان اضافه میکنند و در واقع دلیل وجودشان همین اضافه کردن آپشن به نرم افزار میزبان است. اكثر نرم افزارهای میزبان خودشان پلاگین هایی در خودشان دارند، اما کمپانی های مختلف برای برآورده کردن نیازهای تخصصی تر و یا راحت تر کردن یک عمل، پلاگین خاصی طراحی میکنند. پلاگین میتواند یک ساز مجازی باشد، یا یک افکت صدا.

از آنجایی که گفتیم این پلاگین ها باید در نرم افزارهای میزبان اجرا شوند، در نتیجه باید طبق استاندارد همان نرم افزارها طراحی شوند و در واقع باید خود را با آنها هماهنگ کنند. به طور کلی چند نوع استاندارد (فرمت) برای پلاگینها وجود دارد که میتوانند بر اساس آنها طراحی شوند. نرم افزار های میزبان نیز میتوانند یک یا چند نوع فرمت را پشتیبانی کنند. انواع رایج این استاندارد ها به شکل زیر هستند:

VST (Virtual Studio Technology)

میتوان گفت این فرمت پرکاربرد ترین فرمت در بین نرم افزارهای صدا و آهنگسازی میباشد که برای اولین بار در سال 1996 و توسط کمپانی Steinberg در نرم افزار کیوبیس ورژن 3.02 معرفی شد. فرمت VST تا به امروز توسعه ی بسیاری داشته است و تا نسل 3 یعنی VST3 پیشروی کرده. لازم به ذکر است که اگر این پلاگین، افکت صدا (مثل کمپرسور، ریورب و … ) باشد آن را VST یا در بعضی موارد VSTe می نامند و اگر به صورت ساز قابل اجرا باشد آن را VSTi نام گذاری میکنند. اکثر نرم افزار ها از این فرمت پشتیبانی میکنند، مانند: Ableton، Cubase ، Fl Studio ، Sonar ، Reaper و …

AU (AudioUnits)

این فرمت توسط سیستم عامل Mac و در راستای کاهش تاخیر و بهینه سازی رابط طراحی شده. اکثر نرم افزارهای میزبان تحت سیستم عامل Mac این فرمت را پشتیبانی میکنند. برای مثال نرم افزار Apple Logic تنها از همین فرمت پلاگین پشتیبانی میکند.

AAX (Avid Audio eXtension)

زمانی که نرم افزار Pro tools ورژن 64 بیتی خودش را ارائه داد، این استاندارد را نیز معرفی کرد و این بدان معناست که این فرمت از معماری 64 بیتی تبعیت میکند. این فرمت تنها در نرم افزار Pro tools و از ورژن 10 به بعد قابلیت پشتیبانی را دارد.

RTAS (Real-Time Audio Suite)

این فرمت نیز در Pro tools سری Digidesign معرفی شده بود ولی فقط تا ورژن 10 Pro tools قابلیت پشتیبانی را دارد. قبل از آنکه این فرمت در سری های جدید Pro tools پشتیبانی خود را از دست بدهد، کمپانی های زیادی پلاگین خود را با این فرمت ارائه میدادند.

انواع دیگری از پلاگین ها نیز وجود دارند که یا بسیار استفاده کم و تخصصی دارند و یا تقریبا منسوخ شده اند و یا تنها برای یک نرم افزار خاص ساخته میشوند.